Empenta Artieda. ¿Un exito replicable?

con No hay comentarios

Dintro d’a mía choven carrera como sociologo me siento especialment argüelloso de fer parti d’Empenta Artieda, un proyecto d’investigación-acción pa frenar a despoblación dende l’ambito local.

Tenendo como referents teoricos a lo colectivo IOE y a lo master de DLAe que coordina Pep Espluga, Victor Iguácel y yo adaptamos a metodolochía participativa a la realidat d’un lugar chicorrón d’Aragón y a la problematica d’a despoblación.

Yo soi partidario d’adaptar a metodolochía de triballo a cada puesto. No ye lo mesmo fer un triballo contra la despoblación en Biniés, que en Artieda u en Favara. O contexto d’Artieda ye especial dau que tien un desenrrollo comunitario bien alto y una alta concencia de comunidat, debiu en gran parti a la luita historica contra lo recreiximiento de Yesa y a la chestión a vecinal d’a Tabierna. En iste contexto yo teneba bien claro que yera menister fer servir metodolochías participativas. Y ha estau un encierto de tot.

Bien, os resultaus d’o triballo son clarismos. En l’anyada 2017 hemos conseguiu trayer seis nuevos chovens ta lo lugar: Adrián, Isidre, Diego, Rosa, Natalia y yo mesmo.

Cómo lo hemos feito? con o triballo d’os artiedanos, a implicación d’o concello, a colaboración de muitas institucions y una anvista tecnica encertada. Primero faciemos o estudio sociolochico, establindo las tres prioridatz d’o lugar pa conseguir a repoblación: o triballo, a vivienda y a socialización. Seguidament faciemos un plan d’acción integral con as propuestas d’os vecins pa triballar en ixas tres arias.

En l’aria de triballo s’ha instalau la empresa social Senderos de Teja pa chestionar l’alberde monecipal, Adrián Solana ha creyau lo portal sobre cultura y naturaleza pirinenca Cima Norte y yo contino con a iniciativa Sociolochía. Antimás s’ha enamplau o proyecto d’Empenta Artieda que agora ye liderando a cheografa Natalia Manso de Zúñiga  en a parti tecnica.

En l’aria de vivienda s’han logau quatro casas que yeran vuedas, una monecipal que se loga por cambras y tres viviendas particulars, dos colectivas y unatra unipersonal. A socialización s’ha amillorau en o punto que identifiquemos como feble, l’hibierno entre semana (que antis d’Empenta Artieda se teneba por aburriu). Agora en Artieda se fan seis actividatz diferents: zumba, chimnasia, francés, frontenis, aragonés y charradas y documentals de montanya.

Si bien o proceso Empenta ha estau un exito en Artieda encara ye luego como pa calificar-lo como un exito total, pero ye claro que va en a endrecera contraria a la resta d’o medio rural aragonés. En iste sentiu, ye una iniciativa exportable?

Me pienso que en sí no lo ye, porque cada lugar ye diferent, pero sí que tien muitas cosas aprobeitables. O desenrrollo comunitario ha facilitau l’exito d’a metodolochía participativa. Ista capacidat d’autoorganización ye muito mas baixa en la gran mayoría de lugars d’Aragón por lo que me pienso que copiar o modelo no tendría os resultaus deseyaus.

Manimenos tamién creigo que bi ha una serie de custións exportables:

 

 

En totz os lugars existe:

 

 

* Chent choven naixida d’astí y chent choven vinculada

* Mocetas que han decidiu marchar

* Posibilidat d’aloixar nuevos habitants

* Personas grans a las que lis fa falta cudiaus

* Tierra pa practicar l’agricultura y a ganadería

* Diferents administracions publicas responsables d’o territorio

* A posibilidat de fer un diagnostico encertau d’as necesidatz d’o lugar, contando con a población local

 

 

En iste sentiu, Empenta Artieda ye un buen eixemplo de qué se puet fercon un triballo tecnico encertau quando se deixa espacio a los chovens y se triballa con os nuevos habitants, coordinando-se de vez con as diferents institucions publicas.

Encara no podemos saber si Empenta ye un exito replicable, pero somos triballando en fer realidat a iniciativa «Empenta lo tuyo lugar». Si sotz interesaus en fer vivir o vuestro lugar como somos fendo nusatros en Artieda charramos.

«Empenta tu pueblo»

«Empenta el teu poble»

«Empenta lo tuyo lugar»

Deja un comentario